حضرت علامه حسن زاده آملی در شرح مصباح الانس، در توضیح این عبارت:
إصطفی من خلقه فی کلّ عصر و من کلّ جیلٍ نقاوة سمّوا أنبیاء و أولیاء و أیّدهم بروحٍ منه . »
فرمودند:
کتاب منطق الطیر را شیخ عطار پیرامون درس امروز ما نوشته ک هدهد، مرغ سلیمان، پرنده ها را جمع کرد؛ این هدهد، پیغمبر است؛ دعوت کرد؛ ب اینها گفت ما عاطل و باطل خلق نشدیم؛ ما بزرگی داریم بنام سیمرغ. کمال ما این است ک ب سوی او برویم؛ ب او نزدیک بشویم.
این طیور همین اُمم اند؛ این اختلاف ها و اینها.
بعضی بهانه آوردند؛
جغد آمد، گفت: هدهد؟ چه می گویی؟ مگر بهتر از ویرانه جایی می شود ک من دست از ویرانه، از خرابه ها بکشم بیایم دنبال تو. کجا؟ حیف این خرابه ها نیست؟
بنا کرد نصیحت کردن. حرف زدن و صحبت کردن.
کبک آمد و گفت: مگر بهتر از دشت و دمن جایی پیدا می شود؟
هریک. کلاغ آمده طوری. بلبل آمده طوری. هریک مطابق طبیعت خودشان حرفی زدند و هدهد بالاخره اینها را همراه کرده؛ حاضر کرده ب راه افتادند.
ب راه ک افتادند، اولین کُتَل پیش آمده، کتل؛ گردنه، این چه گردنه ای است؟ گردنه ی صبر. خیلی از مرغها ماندند. آن گردنه توکل است. خیلی از مرغها ماندند. آن گردنه همینطور. گردنه ریاضتها و سیر و سلوکها و
خیلی ها ماندند. این گردنه ها را ک سیر کردند هدهد دید ک با خودش 29 مرغ ماندند ک سی مرغ اند. می خواهند بروند ب خدمت سیمرغ.
بله رفتند و بار یافتند و آمدند تفتیش کردند گفتند شما زحمت کشیدید؛ اما یک مقداری هنوز گرد و غبار عالم خودتان را دارید؛ باید یک مدت اینجا باشید؛ ریاضت بکشید؛ این گرد و غبار را بریزید. هرچند ک مواقفی سیر کرده اید؛ باید این گرد و غبار را بریزید تا خالص بشوید، آنوقت بفرمایید ب حضور سیمرغ.
بعد وارد می شود ک کسانی ک متصف ب صفات ربوبی شده اند، ب قرب نوافل و قرب فرائض، را اینجا پیاده می کند که: کنتُ سمعه و بصره »
این سی مرغ ک آمدند خدمت سیمرغ، سیمرغ را ندیدند مگر خودشان را. خودشان را ندیدند مگر سیمرغ را. این سی مرغ، خودشان را ندیدند مگر سیمرغ را؛ و سیمرغ را ندیدند مگر خودشان را ک سی مرغ بودند.
راجع ب قرب نوافل و فرائض عرایض و و فرمایشاتی می فرمایند ک اینهمه را جناب حافظ رحمة الله علیه در آن غزل شیرینش جمع کرد که:
من به سرمنزل عنقا نه به خود بردم راه
قطع این مرحله با مرغ سلیمان کردم
مرغ سلیمان ک هدهد است.
*************************
پیاده شده از فایل صوتی
درباره این سایت